شخص مراجعه کننده به گمرک در ابتدای فرآیند ترخیص کالا باید کالا را اصطلاحاً به گمرک اظهار و اطلاعات مورد نیاز گمرک را در فرم مربوط وارد و بعد از تایپ و چاپ در اختیار گمرک قرار دهد. تکمیل فرم اظهارنامه گمرکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و نکات زیادی باید مورد توجه قرار گیرد. بعد از اظهار و اختصاص شماره ثبت ( کوتاژ ) در صورتیکه اشتباهی رخ داده باشد و آن اشتباه منجر به کم شدن حقوق ورودی یا دیگر پرداختی ها به گمرک شود، نه تنها مابه التفاوت مذکور از صاحب کالا اخذ می شود، بلکه بین ١٠ تا ١٠٠ درصد مابه التفاوت نیز به عنوان جریمه اخذ می گردد.
در هر صورت فرم اظهارنامه گمرکی می بایست کاملاً با دقت تکمیل گردد. بعد از تکمیل پیش نویس و تایپ و چاپ آن ، مطابقت دو اظهارنامه و جلوگیری از اشتباهات از اهمیت زیادی برخوردار است. فرم اظهارنامه مورد استفاده در گمرک در واقع یک فرم استاندار بین المللی است که کشورهای زیادی از آن استفاده می کنند و تحت عنوان ” سند واحد اداری ” شناخته میشود. هر کدام از خانه های این فرم اهمیت خاص خود را دارد و با استخراج اطلاعات متنوع از فرم ها و اسناد مختلف، تکمیل میشود. در ادامه در ابتدا به نقش و اهمیت هر خانه اشاره و بعد نحوه تکمیل آنها مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد.

خانه شماره ۱ فرم اظهارنامه گمرکی
” اظهارنامه واردات “
این خانه مشخص می‌کند که فرم پیش روی ما مربوط به واردات است. در این خانه حروف ” و ق ” مه مخفف عبارت ” ورود قطعی است در قسمت اول و کد ۴ که در سیستم آسیکودا مربوط به واردات قطعی است در قسمت دوم خانه مذکور نوشته می‌شود. کد رویه های مختلف در جدول زیر ارائه شده است.

ردیفنوع اظهارنامهکد حرفیکد عددیخانه شماره ۳۷
۱انتقالیان۹۹۰۰۰
۲ترانزیت خارجیت خ / ت۸۸۰۰۰
۳ترانزیت داخلیت د۶۶۰۰۰
۴صادرات قطعیص ق۱۱۰۰۰
۵صادرات موقتص م۲۲۰۰۰
۶کابوتاژک آ۷۱۰۰۰
۷موجوعیم ر۳۳۰۰۰
۸واردات قطعیو ق۴۴۰۰۰
۹واردات موقتو م۵۵۰۰۰
۱۰رزرو شده...۰۰

” نام و کد گمرک مقصد “
در بخش دوم خانه شماره یک فرم اظهارنامه گمرکی می بایست نام و کد گمرک مقصد ( گمرکی که کالا در آن اظهار شده است ) درج گردد.
مشاهده جدول نام و کد تمام گمرکات جمهوری اسلامی ایران و همچنین نوع مرز آنها

خانه شماره ۲ فرم اظهارنامه گمرکی
” صادر کننده “
این خانه در کشور ما معمولاً تکمیل نمی‌شود. در واقع باید نام شرکت صادرکننده در این خانه نوشته شود. نام شرکت صادرکننده به دلایل آماری و غیره می‌تواند مهم باشد اما همانگونه که ذکر شد اظهارکننده در زمان اظهار کالا این خانه را خالی گذاشته و در فرم چاپ شده معمولاً گمرک از فضای خالی این خانه برای درج مهرهای مربوط به مرحله احراز هویت استفاده می‌کند.

خانه شماره ۳ فرم اظهارنامه گمرکی
” برگه‌ها “
این خانه تعداد برگه های یک اظهارنامه را نشان می‌دهد. با توجه به تعداد اقلام کالای موجود در یک محموله ممکن است یک اظهارنامه بیش از یک برگه باشد. در واقع در برگه اول اظهارنامه فقط جا برای اظهار یک قلم کالا وجود دارد. در صورتی که اقلام یک محموله بیش از یک قلم باشد از برگه دوم اظهارنامه استفاده می شود. دو مدل برگه دوم اظهارنامه در گمرکات مورد استفاده قرار می گیرد که در یکی جا برای اظهار دو قلم کالا و در مدل دیگری جا برای اظهار سه قلم کالا وجود دارد. این خانه نیز دو قسمت دارد و در قسمت اول، شماره برگه مورد بررسی و در خانه دوم تعداد کل برگه ها مشخص شده است.

خانه شماره ۴ فرم اظهارنامه گمرکی
” فهرست ها “
این خانه در ایران تکمیل نمی گردد و جزء خانه های غیرفعال است.

خانه شماره ۵ فرم اظهارنامه گمرکی
” اقلام “
در این خانه تعداد قلم‌های یک محموله نوشته می‌شود. منظور از قلم در واقع انواع کالا و نه تعداد کالا است. در صورتی که کالاهای متنوع متفاوتی در یک محموله باشد تعداد آنها در این خانه مشخص می گردد. گاهی اوقات اظهارکننده به دلیل تسهیل کار، تعداد اقلام را اظهار نمی کند و به بیان ساده چند نوع کالا را در یک قلم کالا ترکیب می کند. به عنوان مثال گاهی اوقات در یک محموله ۱۰۰ قلم قطعه خودرو وجود دارد. در صورتی که اظهار کننده بخواهد همه اقلام را به صورت مجزا اظهار کند، اظهارنامه بیش از پنجاه برگه خواهد شد. در این مواقع اظهارکننده کالاهای مختلف را در تعداد کمتری کالا و تعرفه ترکیب می کند. در اینگونه مواقع اظهارکننده باید دقت نماید دو نکته اساسی را مورد نظر قرار دهد. اول اینکه نمی‌توان کالای با تعرفه مأخذ بالاتر را به تعرفه با مأخذ پایینتر ترکیب نمود و اظهار کرد. در واقع در صورتی که اظهار باعث کاهش پرداخت حقوق ورودی شود، این موضوع می‌تواند قاچاق باشد. دوم اینکه کالای با شرایط ورود سخت تر را نمی توان در کالای با شرایط ورود آسانتر اظهار نمود. منظور از شرایط ورود مجوزهای مورد نیاز برای ورود کالا است. البته باید دقت نمود حتی در صورتیکه ترکیب تعرفه‌ها منجر به کاهش پرداخت حقوق ورودی نیز نشود، گمرک می‌تواند مبلغی را به عنوان جریمه انتظامی دریافت نماید. معمولاً اظهارکننده این اقدام را با هماهنگی گمرک و ارایه لیست عدل بندی کامل انجام می دهد تا بحث قاچاق مطرح نباشد.

خانه شماره ۶ فرم اظهارنامه گمرکی
” کل بسته ها “
در این خانه تعداد کل بسته های موجود در یک محموله مشخص می‌شود. تعداد کل بسته های یک محموله از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. معمولاً تعداد کل بسته ها در قبض انبار، بارنامه، ترخیصیه، گواهی بازرسی و لیست عدل بندی ذکر می‌شود که در هر پنج سند باید یکسان باشد. گاهی اوقات ممکن است برای یک ترخیصیه چند برگ قبض انبار صادر شده باشد. در جداول بعد انواع بسته ها و کدهای مربوط به آنها آورده شده‌است.

خانه شماره ۷ فرم اظهارنامه گمرکی
” شماره عطف “
اظهارکننده این خانه را تکمیل نمی‌کند. این خانه در سیستم آسیکودا به صورت اتوماتیک توسط سیستم تکمیل می‌شود. در این خانه تعداد اظهارنامه‌های یک فرد در یک سال مشخص در گمرک ذکر می‌شود. در واقع زمانیکه در این خانه #۸۵ نوشته شده به معنای این است که اظهارنامه مورد بررسی، هشتاد و پنجمین اظهارنامه این فرد در آن سال مشخص است. این عدد از یک سو در مسایل مالیاتی و پیگیری‌های دولتی مورد استفاده قرار می‌گیرد و از سوی دیگر برای شرکت‌ها به مثابه رزومه یا سابقه کاری است. هرچه این عدد بزرگتر باشد، نشان‌دهنده این است که فرد یا شرکت مورد بررسی تعداد اظهارنامه بیشتری داشته و طبیعتاً تجربه و سابقه بیشتری دارد.

خانه شماره ۸ فرم اظهارنامه گمرکی
” گیرنده “
منظور از گیرنده، صاحب کالا یا مالک کالا است. این یکی از مهمترین خانه‌های فرم اظهارنامه گمرکی است و فرد ذکر شده در این خانه باید اسناد هویتی و مالکیتی مربوط به خود و کالا را به گمرک ارایه نماید. صاحب کالا یا گیرنده، شخصی است که اسناد حمل ( به ویژه بارنامه ) به نام وی صادر یا ظهر نویسی شده است. این شخص دارنده کارت بازرگانی است که از ابتدا اقدام به گشایش اعتبار نموده، مجوز ثبت سفارش و قبض انبار و ترخیصیه به نام اوست. در صورتیکه صاحب کالا یا گیرنده کالا کارت بازرگانی نداشته باشد با انتقال مالکیت آن به شخصی دیگر برای اظهار اقدام می‌شود. این انتقال مالکیت می‌تواند به شکل صلح نامه ( در سرزمین اصلی با پرداخت مالیات ) یا ظهر نویسی ( در مناطق ویژه اقتصادی با صدور قبض انبار قابل معامله ) است. در هر صورت گیرنده کالا نباید به گمرک بدهی داشته باشد و در صورتیکه این شخص به هر دلیلی به گمرک بدهی داشته باشد کالای موجود در گمرک وثیقه پرداخت بدهی‌های صاحب کالا است.

این مطلب به روز رسانی خواهد شد …